Przeszukanie w postępowaniu karnym

PRZESZUKANIE W POSTĘPOWANIU KARNYM

I. Przeszukanie pomieszczeń i innych miejsc.(art.219 § 1 kpk).

Przeszukanie takie jest dopuszczalne:
A. w celu:
- wykrycia,
- zatrzymania,
- przymusowego doprowadzenia,
osoby podejrzanej.
pod warunkiem, że istnieją uzasadnione podstawy do przypuszczenia, że osoba podejrzana się tam znajduje,

B. w celu znalezienia rzeczy:
- mogących stanowić dowód w sprawie,
- podlegających zajęciu w postępowaniu karnym.
pod warunkiem, że istnieją uzasadnione podstawy do przypuszczenia, że wymienionerzeczy się tam znajdują

II. Przeszukanie osoby(art.219 § 2 kpk).

Można dokonać przeszukania:
- osoby,
- odzieży,
- podręcznych przedmiotów
w celu znalezienia w celu znalezienia rzeczy:
- mogących stanowić dowód w sprawie,
- podlegających zajęciu w postępowaniu karnym.
pod warunkiem, że istnieją uzasadnione podstawy do przypuszczenia, że wymienionerzeczy się tam znajdują

III. Organ dokonujący przeszukania. (art.220 kpk)

A. Tryb zwykły
Przeszukania może dokonać:
- prokurator,
- Policja (na polecenie sądu lub prokuratora),
- inny organ (w przypadkach określonych w ustawie).

Postanowienie sądu lub prokuratora należy w tym trybie okazać osobie u której przeszukanie ma być dokonane przed jego rozpoczęciem.

B. Wypadek niecierpiący zwłoki

1. W wypadkach niecierpiących zwłoki,
jeżeli postanowienie sądu lub prokuratora nie mogło zostać wydane
organ dokonujący przeszukania (np. Policja)
okazuje:
- nakaz kierownika swojej jednostki lub
- legitymację służbową,
a następnie
zwraca się niezwłocznie do sądu lub prokuratora
o zatwierdzenie przeszukania

2. Doręczenie postanowienia w przedmiocie zatwierdzenia przeszukania.
Osoba u której dokonuje się przeszukania może zgłosić do protokołu żądanie doręczenia postanowienia w przedmiocie zatwierdzenia przeszukania przez sąd lub prokuratora. O prawie zgłoszenia takiego żądania organ ma obowiązek pouczyć tę osobę.
Postanowienie w przedmiocie zatwierdzenia (zatwierdzające lub odmawiające zatwierdzenia) doręcza się tej osobie w terminie 7 dni od daty czynności.

IV. Pora przeszukania (art.221 kpk)

1. Dzień
Przeszukania dokonuje się w ciągu dnia, w godzinach między 6 rano a 22 w nocy. Przeszukanie, które rozpoczęto przed godziną 22 można kontynuować po tej godzinie.

2. Noc
W godzinach między 22 w nocy a 6 rano można dokonać przeszukania :
- zamieszkałych pomieszczeń w wypadkach nie cierpiących zwłoki,
- lokalu dostępnego w tym czasie dla nieokreślonej liczby osób,
- lokalu służącego do przechowywania przedmiotów.

V. Przebieg przeszukania (art.224 kpk)

1. Informacja i wezwanie.
Przed rozpoczęciem przeszukania organ ma względem osoby u której czynność będzie przeprowadzana obowiązek:
- poinformowania o celu przeszukania,
- wezwania do wydania poszukiwanych przedmiotów.

2. Udział osób innych niż przedstawiciele organu
Przy przeszukaniu mogą być obecni:
- osoba u której prowadzone jest przeszukanie,
- inna osoba wskazana przez tego u kogo dokonuje się przeszukanie,
o ile:
a) nie uniemożliwi to przeszukania,
b) nie utrudni to przeszukania w istotny sposób,
- osoba przybrana przez prowadzącego czynność przedstawiciela organu.
- domownik lub sąsiad przywołany przez organ prowadzący czynność, w sytuacji gdy przy przeszukaniu nie ma na miejscu gospodarza lokalu. Możliwe, a wręcz wskazane jest przywołanie więcej niż jednej osoby.

3. Sposób działania (art. 227 kpk)
Przeszukanie powinno być dokonane:
- zgodnie z celem tej czynności,
- z zachowaniem umiaru,
- z poszanowaniem godności osób, których ta czynność dotyczy,
- bez wyrządzania niepotrzebnych szkód i dolegliwości.

Przeszukania osoby i odzieży na niej należy dokonywać w miarę możności za pośrednictwem osoby tej samej płci. (art. 223 kpk)

Osobom zainteresowanym należy natychmiast wręczyć pokwitowanie stwierdzające, jakie przedmioty i przez kogo zostały zatrzymane.

VI. Przeszukanie a tajemnica zawodowa/informacje prawnie chronione (art.225 kpk)

Jeżeli osoba, u której:
- dokonano zatrzymania rzeczy,
- przeprowadza się przeszukanie,
oświadczy, że wydane lub znalezione przy przeszukaniu pismo lub inny dokument zawiera:
- informacje niejawne,
- wiadomości objęte tajemnicą zawodową,
- inną tajemnicą prawnie chronioną,
- ma charakter osobisty,
organ przeprowadzający czynność przekazuje niezwłocznie pismo lub inny dokumentbez jego odczytania prokuratorowi lub sądowi w opieczętowanym opakowaniu.

Wydaną, odebraną lub znalezioną w toku przeszukania dokumentację psychiatrycznąorgan przeprowadzający czynność przekazuje, z zachowaniem ww. rygorów sądowi lub prokuratorowi.

VII. Protokół (art. 148 i 229 kpk)

W protokole zamieszcza się w szczególności:
- oznaczenie że chodzi o czynność przeszukania,
- czas,
- miejsce,
- osoby uczestniczące,
- przebieg czynności,
- oświadczenia i wnioski jej uczestników,
- wydane w toku czynności postanowienia i zarządzenia, a jeżeli postanowienie lub zarządzenie sporządzono osobno, wzmiankę o jego wydaniu,
- w miarę potrzeby stwierdzenie innych okoliczności dotyczących przebiegu czynności.
a ponadto protokół musi zawierać:
- oznaczenie sprawy, z którą przeszukanie ma związek,
- podanie dokładnej godziny rozpoczęcia i zakończenia czynności,
- dokładną listę zatrzymanych rzeczy i w miarę potrzeby ich opis,
- wskazanie polecenia sądu lub prokuratora.
Jeżeli polecenie nie zostało uprzednio wydane, zamieszcza się w protokole wzmiankę o poinformowaniu osoby, u której czynność przeprowadzono, że na jej wniosek otrzyma postanowienie w przedmiocie zatwierdzenia czynności.

VIII. Zażalenie (236 kpk)

Na postanowienie sądu lub prokuratora dotyczące przeszukania, zatrzymania rzeczy i w przedmiocie dowodów rzeczowych oraz na inne czynności przysługuje zażalenie osobom, których prawa zostały naruszone.

Niniejsza publikacja będzie w przyszłości poszerzana o przeszukania na podstawie innych aktów prawnych.

www.adwokat-sarzynski.pl